NET


1998

PALMPILOT: DRAAGBAAR INTERNET

Als er naast de alomtegenwoordige mobiele telefoon één high-tech gadget is waar de moderne, digitaal onderlegde Amerikaan niet meer zonder kan is het wel de PDA: de personal digital assistant. Ook wel handheld computer, palmtop pc of palmsize computer. En the 'weapon of choice' onder de trendy digirati is momenteel de PalmPilot van 3Com. Een tijdje geleden zat ik op een Internet conferentie in New York achter Douglas Rushkoff, auteur van trendgevoelige boeken als The Ecstasy Club en Media Virus! De schrijver kon geen enkele interesse opbrengen voor de spreker, maar wel voor zijn zojuist
aangeschafte Palm III, de laatste versie van de veelgeroemde PDA. Luidruchtig zat hij aan zijn buurman de voordelen van de PalmPilot aan te prijzen. Maar het zijn niet alleen de allerhipste jongens en meisjes van de digitale revolutie die in de PalmPilot hun nieuwste speeltje hebben gevonden: in cafés, tijdens vergaderingen, zelfs in de metro: je ziet het ding opeens overal verschijnen.

Op de markt van de PDA's staat de PalmPilot op eenzame hoogte. In anderhalf jaar sinds de introduktie wist 3Com in Amerika een miljoen exemplaren te verkopen, wat gelijk staat met een marktaandeel van 68 procent. Ogenschijnlijk ziet de PalmPilot er niet veel anders uit dat de doorsnee PDA. Sterker nog, in vergelijking met sommige Windows CE (de speciaal voor PDA's ontwikkelde afgeslankte vorm van Windows) systemen lijkt de PalmPilot tekort te schieten: hij heeft geen kleurenscherm, geen toetsenbord, noch een enorme hoeveelheid geheugen.

De PalmPilot is klein (12 bij 8½ centimeter) en lichtgewicht. Het scherm beslaat bijna het hele oppervlak. Anders dan bij de oudere generatie PDA's werkt de PalmPilot niet met een (onhandig, want veel te klein) toetsenbord maar met handschrift herkenning, net als de inmiddels ter ziele Apple Newton. Informatie voer je dus in door met een speciaal pennetje op het gevoelige scherm te schrijven. Helaas moet je daarvoor wel eerst een nieuw handschrift aanleren, Graffiti genaamd. Alhoewel je het in een paar dagen onder de knie hebt, blijft Graffiti het grootste nadeel van de PalmPilot. Een bijgeleverde "HotSync Craddle" zorgt ervoor dat de gegevens tussen pc en palmpilot met één druk op de knop kunnen wordt gesynchroniseerd (dat is volgens analysten een van de redenen dat de PalmPilot aanvankelijk zoveel succes had). Dat maakt het dus ook mogelijk gegevens via de pc in te voeren en die te transporteren naar de PalmPilot.

De PalmPilot heeft een eigen Operating System dat anders dan Windows CE uitermate makkelijk en overzichtelijk in het gebruik is. Voor veel gebruikers zal het feit dat de PalmPilot geen Windows machine is, reden genoeg zijn om het ding aan te schaffen. De fanatieke gebruikers van de PalmPilot hebben wel iets weg van Apple gebruikers, en evenzo lijkt de cultus rond de palmpilot wel heel erg op die van de begindagen van de Macintosh. Dat is overigens niet in de minste plaats te danken aan het feit dat de PalmPilot dezelfde processor heeft als de eerste Macintoshes: Motorola 680X0. Rick Broida, editor van PalmPilot tijdschrift Tap, zegt dat "een groot deel van het succes is te wijten aan het feit dat dit produkt niets met Windows van doen heeft. Er is geen start knop er is geen Explorer." Wat er wel is, is een makkelijk te leren interface, overzichtelijke knoppen om de ingebouwde applicaties te openen en misschien nog wel het belangrijkst: je moet vreselijk je best doen de PalmPilot te laten crashen.

Anders dan de oude stijl PDA's, is de PalmPilot een echte computer waar je software op kunt draaien. Het succes van de PalmPilot is te verklaren aan de haast fanatieke aanhang onder software ontwikkelaars: er zijn duizenden programmaatjes voor de PalmPilot te krijgen. "Het is beweging vanaf de basis, van software ontwikkelaars die verliefd zijn geworden op dit elegante machientje en uit eigen beweging programma's zijn gaan ontwikkelen. Dat heeft de PalmPilot groot gemaakt" zegt Steve Gribble, een van de ontwikkelaars van Wingman, een webbrowser voor de PalmPilot. Elke week komen er zo'n 50-100 nieuwe programma's bij voor de PalmPilot: sommige zijn handig, andere ronduit belachelijk. De reden dat zoveel ontwikkelaars zich op de PalmPilot hebben gestort is tweeledig: 3COM gaf onmiddellijk via het internet alle specificaties van zowel de hardware als het Operating System vrij. En dat is altijd een uitstekende stimulans voor softwareontwikkelaars. De tweede reden is dat de PalmPilot een bescheiden en intelligente manier van programmeren veronderstelt, anders dan PC's met hun Megabytes aan geheugen. Veel hardcore hackers en programmeurs voelen zich daartoe aangetrokken.

>De fanatieke support toont zich niet alleen in het ontwikkelen van talloze programma's, De echte Palm fans doen de raarste dingen met hun geliefde mini pctje. Zo is er Japanner, die ze bij 3COM Hacker Dude San hebben genoemd, er in geslaagd het Japanse schrift in het OS van zijn PalmPilot te bouwen. De ontwikkelaars van PalmPilot begrijpen niet hoe hij dat voor elkaar heeft gekregen. Zo is er ook iemand in Rusland die het voor elkaar heeft gekregen de handschriftherkenning Graffiti zo om te vormen dat het het Russische alfabet herkent. En een Australiër had in infrarood poort in zijn Palm ingebouwd, een idee dat ze bij 3COM zo goed vonden, dat ze het voor de Palm III hebben overgenomen. Een ander idee dat door hackers is ontwikkeld en later commercieel uitgebuit is het verbinden van de PalmPilot met een GPS (Global Positioning System) ontvanger. De GPS geeft live door op welke lengte en breedtegraad de gebruiker zich bevindt: gekoppeld aan de PalmPilot wordt het systeem een kaartlezer en electronisch kompas.

Maar wat moeten jij en ik nou met zo'n Palm? Allereerst is het natuurlijk gewoon een agenda en adressenboekje. Negentig procent van de gebruikers zal het ding voor niet meer dan het opzoeken van wat essentiële telefoonnummers gebruiken. Maar de Palm is een volwaardige minicomputer. En dus zijn er tekstverwerkers, image viewers, vertaalprogramma's en spreadsheets. Maar je kunt er ook mee websurfen, al blijft dat natuurlijk met zo'n klein zwart-wit schermpje behelpen. Maar waar het ding echt handig voor is, is e-mail. Met een (al dan niet draadloos) modem kun je overal zonder een hele laptop te hoeven meeslepen op een eenvoudige manier je e-mail checken. Je hebt je e-mail letterlijk in je binnenzak zitten. De hoeveelheid programma's die beschikbaar zijn voor de Palm is overigens niet meer bij te houden. Je kunt het zo gek niet bedenken of er is een Palm Pilot applicatie voor. Er zijn inmiddels tientallen online tijdschriften die de ontwikkelingen proberen bij te houden en evenzovele sites waar je PalmPilot software kunt downloaden. Ik ken mensen die met complete boeken op hun PalmPilot rondlopen zodat ze altijd wat te lezen hebben of forenzen die een complete krant downloaden voordat ze 's ochtends met de trein naar hun werk gaan. Er zijn zelfs mensen die op hun PalmPilot uitrekenen hoeveel fooi ze moeten geven (ja, daar is een speciaal programma voor). En de ontwikkeling van al die software wordt gestuurd door het web. Als het Internet niet was geweest had al die kleinschalige softwareontwikkeling (sommige programmeurs verkopen niet meer dan zo'n honderd exemplaren van hun geesteskind) nooit kunnen ontstaan. Maar als je geen geld hoeft uit te geven voor distributie of marketing kan iedereen een Bill Gates in spe zijn. Neem bijvoorbeeld de oprichters van de website Palm Pilot Gear HQ. Een jaar geleden vanuit de huiskamer begonnen als hobby van twee zelfverklaarde "gadgetfreaks". Dit jaar gaan ze 4 miljoen dollar omzetten en hebben al 10 mensen in dienst.



DE CONCURRENTIE

Met het gigantische succes van de PalmPilot over de afgelopen jaren (zeker in de VS) kon concurrentie niet uitblijven. Microsoft heeft het PDA operating system Windows CE ontwikkeld, het grootste gevaar voor de PalmPilot. Concurrentie komt van de volgende apparaatjes:

Philips Nino
PalmPilot ripoff, maar wel een goede. Net als de Palm heeft hij handschriftherkenning en pc-synchronisatie. Hij lijkt bovendien sprekend op de Palm. Draait op Windows CE, heeft een ingebouwde modem en stemherkenning en kan zelfs dienst doen als voice recorder.

Psion 5
Populaire palmcomputer die al langer meegaat. Een echte mini pc: compleet met enorme hoeveelheden geheugen, allerhande programma's en zo'n naar klein toetsenbordje. Heeft een eigen OS dat overigens geheel compatibel is met Windows. Nogal aan de prijzige kant.

Texas Instruments Avigo
Goedkope ripoff van de PalmPilot. Ziet er hetzelfde uit maar kan afgezien van de basisfunkties niks

Franklin Rex-3-DS PC Companion
Deze kan ook niks, maar kost ook niet veel. Bovendien pretendeert niet meer dan hij kan waarmaken: Ideaal voor mensen die alleen maar een electronische agenda en adressenboekje wensen. Prima synchronisatie van gegevens met de pc.

Nokia 9000
Leuk gepositioneerd in de laatste James Bond film, maar gebruikers klagen steen en been over de gebruikersonvriendelijkheid. Eerste apparaatje dat een mobiele telefoon en PDA vereenigt

Casio Cassiopeia
Toetsenbord PDA met Windows CE met voice herkenning en recording. Zeer compact en lichtgewicht met een overzichtelijk scherm.


PALMS BEST

Officiële PalmPilot homepage
PalmPilot Gear H.Q: alles wat je Palm-hartje begeert: van hardware tot software
PalmPower Magazine: Nieuws, achtergrond en how-to artikelen mbt de PalmPilot
RoadCoders: info voor hackers-in-spe en softwareontwikkelaars
Lending Library: Romans, poezie, filosofie etc te lezen op de PalmPilot.
PDA Central: Nieuws over elk denkbare PDA

DE PALM FAMILIE

Momenteel zijn er drie versies van de PalmPilot te koop. De goedkoopste is de PalmPilot Personal (adviesprijs: Hfl 549,-- ), gevolgd door de PalmPilot Professional (Hfl 799,--). Het verschil zit hem in het grotere hoeveelheid geheugen van de Professional editie. Oudere PalmPilots (versies 1000 en 5000 kunnen overigens geupgraded worden met een speciale insteekkaart (Hfl 225,--). De nieuwste versie van de PalmPilot heet Palm III en heeft 2MB geheugen, een wat geliktere vormgeving en een infrarood uitgang waarmee je gegevens naar andere
Palm Modem
Palms kunnen zenden. De prijzen liggen overigens stukken lager bij online winkels in de VS (zie bijvoorbeeld www.pricescan.com). Dus het loont waarschijnlijk de moeite het ding zelf te importeren. Aan leuke accessoires geen gebrek. Absoluut noodzakelijk is natuurlijk de speciale Palmmodem die simpelweg op de PalmPilot geklikt wordt en klaar is kees: even inbellen bij de provider en je kunt waar ook ter wereld je e-mail checken. Helemaal hip is natuurlijk de mobiele modem zodat je zelf vanaf het strand je favoriete website kunt bekijken. Simpele zielen hebben overigens aan een simpel Palm modemkabeltje (Hfl 59,--) genoeg: die steken ze simpelweg in hun reguliere (externe) modem en kunnen dan ook het Net op. Bieperliefhebbers kunnen nu ook een speciale insteekkaart kopen waarmee de PalmPilot tevens gaat dienst doen als beeper en tegelijkertijd een extra 2MB geheugen kado krijgen (voorlopig nog alleen in de VS verkrijgbaar). Een stoere Deluxe Leather Carrying Case (Hfl 209,--) mag tenslotte in de verzameling van de echte Palmfan ook niet ontbreken. Nou vooruit eentje nog voor de echte die-hard fans: een heus 'European styled' leren jack met speciale, veilige binnenzak voor de PalmPilot (US$ 239)


Jeroen van Bergeijk

Copyright © 1998 Jeroen van Bergeijk. All rights reserved. Alle rechten voorbehouden. Dit document mag niet verder worden verspreid en verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Dit document kan verschillen van de gepubliceerde versie.