DE MORGEN


1997

METRO GEDRAG NEWYORKERS UNIEK IN DE WERELD

Metrohalte 86th Street van lijn vier in Manhattan. Een tiental passagiers staat klaar om uit de metrowagon te stappen. Dat lukt nauwelijks, want voordat ze de wagon hebben kunnen verlaten, proberen de forenzen op het perron zich al naar binnen te wurmen. "Stand clear of the closing doors", kondigt de bestuurder zoals gewoonlijk aan, zodra de metro op het punt staat te vertrekken. Een jongen bij de deuren trekt zich van die waarschuwing niets aan. Hij blokkeert de deuren met zijn lichaam opdat zijn vrienden ook nog naar binnen kunnen.
Het is een tafereel dat elke dag tientallen malen voorkomt en voor vele vertragingen zorgt. Zodra de ene metro een paar minuten langer op een station staat, moet de volgende metro ook weer wachten. Zo ontstaan de dagelijkse vertragingen waar het Newyorkse metrosysteem nu al jaren mee kampt. "Het gedrag van New Yorkers is uniek in de wereld", meldt de woordvoerder van de metro. "Nergens ter wereld blokkeren passagiers zo vaak de deuren. Maar ja, de mensen hier zijn dan ook nogal assertief". En die houding willen de Newyorkse metro autoriteiten nu veranderen, hetgeen algemeen als een onmogelijke opgave wordt beschouwd. Want New Yorkers goede manieren bij brengen, is net zoiets als Fransen proberen te verhinderen wijn bij het eten te nuttigen. The New York Transit Authority, de verantwoordelijke gemeentelijk dienst, laat zich echter niet uit het veld slaan. Onlangs is een campagne ter bevordering van de goede doorstroming van de metro van start gegaan.
Op elk station liggen foldertjes met titels als "Do's and Don'ts of Train Safety" en "Steps To Speed Your Ride", waarin wordt uitgelegd hoe men zich in de metro dient te gedragen. Dus: "Wacht op de passagiers die de metrowagon verlaten alvorens zelf in te stappen". En: "Verhinder het sluiten van de deuren niet. Dat is gevaarlijk en veroorzaakt vertragingen". Naast paternalistische brochures hebben de metro autoriteiten meer ideeën voor de opvoeding van het reizende publiek. Zo hangen er overal posters en uithangborden waarop de belangrijkste gedachte achter de campagne is samengevat: "Step Aside, Speed Your Ride." Bovendien staan er op de perrons mannen in oranje pakken die de forenzen persoonlijk op hun gedrag aanspreken. Als de bestaande plannen geen effect sorteren - en daar heeft het alle schijn van - worden volgende maand extremere maatregelen van kracht. De meest ingrijpende is dat metrodeuren nooit langer dan 45 seconden mogen open blijven. Met andere woorden: de metro vertrekt na driekwart minuut of er nu mensen tussen de sluitende deuren staan of niet. Op Grand Central Station, het drukste metrostation van New York, zullen grote klokken worden geïnstalleerd die de gevreesde 45 seconden aftellen.
Daarnaast wil men, net als in de metro van Tokio, markeringen op de grond gaan aanbrengen die aangeven waar de passagiers op een arriverende metro moeten wachten. Op het station Fulton Street wordt daarmee momenteel al geëxperimenteerd. Een bezoekje aan het betreffende station wijst echter uit dat geen mens lijkt te begrijpen waar die oranje strepen en blokken op de grond voor dienen. De passagiers lopen als vertrouwd dwars door elkaar heen en stormen de wagons binnen zodra de deuren opengaan.

Jeroen van Bergeijk

Copyright © 1998 Jeroen van Bergeijk. All rights reserved. Alle rechten voorbehouden. Dit document mag niet verder worden verspreid en verveelvoudigd zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Dit document kan verschillen van de gepubliceerde versie.